رویکرد انتقادی به مبانی تحریفات عاشورا

رویکرد انتقادی به مبانی تحریفات عاشورا

حجة الاسلام و المسلمین محمد خادمی؛ کارشناس ارشد امامت

 

سخن پیرامون سیدالشهدا (علیه السلام) و امور مربوط به ایشان از سابق مورد نظر محدثان، نویسندگان و پژوهشگران این عرصه بوده و هست، لکن یکی از مباحث بسیار مهمی که قابل توجه برخی نویسندگان و نظریه پردازان بوده و به دوران معاصر بر می گردد، نقد و بررسی حقائقی است که - سال ها از آن می گذرد و - در دو بعد وقایع مربوط به عاشورا و مصادیق عزاداری بر سیدالشهدا (علیه السلام) و امور مربوط به عزاداری مطرح گردیده است.

این مباحث، غالبا با عناوینی از جمله «آسیب شناسی» « تحریفات » « خرافات » « بدعت » و تیترهایی از این قبیل شناخته می شود. متأسفانه برخی افراد تعداد زیادی از وقایع منقوله مربوط به سیدالشهدا (علیه السلام) را بدون تحقیق کافی زیر سؤال برده و خرافه قلمداد کرده اند و یا برخی از مصادیق عزاداری و امور مربوط به سیدالشهدا (علیه السلام) و مراسمات عزاداری را بدعت تلقی کرده اند.

دفاع از حریم دین و نصرت اهل بیت (علیهم السلام) که صاحبان دین الهی محسوب می شوند بسیار پر فضیلت است و در روایات زیادی بر آن تأکید شده است.[1] از این رو عده ای از همان عصر حضور ائمه (علیهم السلام) کمر همت بسته و همواره در راستای نصرت اهل بیت و دفاع از معارف ایشان قدم بر داشته اند.

ایام محرم، ایام ورود به محیط ولایت از مدخل عاشورا

 

حجة الاسلام و المسلمین میرباقری

رئیس فرهنگستان علوم قم

 

 

۱ـ محیط ولایت، وادی نور و هدایت و فلاح و توحید

محیط ولایت اهل بیت (علیهم السلام) آن وادی ایمنی است که هر کس وارد آن شود از مخاطرات مسیر توحید  و مکاید و فتنه های دشمن در امان و محفوظ است. لذا کسی که به محیط اهل بیت(علیهم السلام) راه یابد، هیچ عذابی او را تهدید نخواهد کرد؛ «وِلایَةُ عَلِیِّ بْنِ أبی طالبٍ حِصْنی فَمَنْ دَخَلَ حِصْنی اَمِنَ مِنْ عَذابی»(1)

نور اهل بیت (علیهم السلام) که بر اساس آیات و روایات همان نور الهی است، در خانه هایی تنزل پیدا کرده است، کسانی که به این بیوت راه پیدا کنند، از بساط ظلمت دور می شوند و به هدایت و توحید و حیات طیبه راه می یابند و جزو آن کسانی می شوند که هیچ چیز آنها را از ذکر خداوند متعال غافل نمی کند؛ «رِجالٌ لا تُلْهِیهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَیْعٌ عَنْ ذِکْرِ اللَّهِ وَ إِقامِ الصَّلاةِ ِ وَ إیتاءِ الزَّکاة»(نور/37)

پاور پوینت روزشمار قیام امام حسین (علیه السلام)

 

 

 

امروزه، پر استفاده ترین ابزار برای ارائه بصری مطالب اعم از سخنرانی، ارائه یک پایان نامه، پروژه تحقیقاتی و گفتگوی علمی یا شغلی، پاور پوینت (PowrPoint) است. پاور پوینت برنامه ی گرافیکی است که هر کس با هر سلیقه ای می تواند برای القاء بهتر مطالب خود به جامعه مخاطبان از آن بهره گیرد. حال ما در این مختصر به همت عده ای از محبین اهل بیت (علیهم السلام) با استفاده از این برنامه روزشمار قیام امام حسین (علیه السلام) را در اختیار علاقه مندان قرار می دهیم.  این فایل را می توانید هم به صورت مستقل در اماکن مذهبی و هم در برنامه ها و کلاس های مذهبی به نمایش در آورید.

 

 

 

دریافت
حجم: 6.4 مگابایت

...

تکلیف ما در قبال دعوت امام حسین (علیه السلام)

حجة الاسلام و المسلمین میرباقری

رئیس فرهنگستان علوم قم

  

الحمد لله رب العالمین و صل الله علی محمد و اله الطاهرین. اللّهمّ‏، کن‏ لولیّک‏ الحجة بن الحسن صلواتک علی و علی آبائه، فی هذه السّاعة و فی کلّ ساعة، ولیّا و حافظا و قائدا و ناصرا و دلیلا و عینا، حتّى تسکنه أرضک طوعا و تمتّعه فیها طویلا و هب لنا رأفته و رحمته و دعائه و خیره ما ننال به سعة من رحمتک و فوزا عندک.

ماجرای سنگین عاشورا، به حسب ظاهر در مثل دیروز به پایان رسیده است و خدا روزیِ دوستان حضرت کرده است که، قلوبشان آرام آرام در محرم مهیا و آماده شده تا دیروز به اوج مصیبت و درک حادث عاشورا رسیده است. سؤالی که قابل طرح است و باید روی آن تأمل صورت بگیرد و جای دقت دارد، برای انسانی که مثل عاشورا را پشت سر گذاشته است و مهمان سفره امام حسین (علیه السلام) گردیده است و به او توفیق داده‌اند که این دو صحنه را خوب فهمیده؛

یکی سیدالشهدا (علیه السلام) است که دستشان را از ورای تاریخ به سوی یکایک ما دراز کردند و ما را به سوی خدا دعوت کردند، «و بذل محجته فیک لیستنقذ عبادک من الجهاله و حیره الضَّلاله»[1] استنصار کردند و از تک تک ما کمک خواستند

دوم دشمن است که به بدترین شکل ولی خدا و امام را هتک کرده است و شنیده‌ایم از قتل‌ها، غارت‌ها، اسارت‌ها و ...؛ این است که ما در قبال این دعوت امام حسین (علیه السلام) چه تکلیفی داریم و در قبال این تجاوزی که دشمن به حریم حق و حریم اولیاء الهی کرده است، چه وظیفه‌ای متوجه ما می‌باشد؟ آیا واقعاً اصلاً ما تکلیفی در مقابل این حادثه داریم و بعد از این که با خبر شدیم که چه اتفاقی افتاده است، چه تکلیفی برای ما هست؟ اساسا آیا دعوتی از امام حسین به سوی ما هست یا دعوتی نیست؟

ممکن است تصور شود، این تعابیری که گاهی گفته‌ می‌شود و به خصوص در ادبیات بصورت نظم و شعر هم درآمده، اینها مجاز و کنایه گویی و امثال اینهاست و یا بزرگ نمایی حادثه است؛ که حضرت همه را به یاری طلبیده‌اند و همه ما را دعوت کرده‌اند، ولی حقیقت این است که سفره سید الشهدا (علیه السلام) هنوز گسترده است و واقعاً همه ما را به استنصار یاری می‌طلبند و به تعبیر بهتر تک تک ما را دعوت می‌کنند سر سفره خودشان و می‌خواهند از همه ما مهمانی بکنند. آن دعوتی که حضرت قبل از عاشورا، حتی بدنبال برخی افراد رفتند، یک منزلت خاصش مربوط به همان اصحاب بود، ولی واقعاً این دعوت از رب به نحوی گسترده است که شامل دیگران نیز می‌شود و یکایک ما را دعوت می‌کنند.

بلندترین زیارت کربلا

یکی از نفیس ترین زیارات سید الشهدا علیه السلام زیارتی است که ابوحمزه ی ثمالی رضوان الله علیه از امام صادق علیه السلام نقل کرده و ابن قولویه رحمه الله آن را در باب هفتاد و نهم کتاب پر ارج کامل الزیارات در نقل زیارات وارده براى حضرت امام حسین بن على علیه السلام به عنوان زیارت بیست و یکم به سند معتبر نقل کرده است. این زیارت سرشار از معارف ناب و عمیق اعتقادی است و علاوه بر وجود معارف دیگر زیارات مأثوره در آن، دربردارنده ی نکاتی ناگفته یا کمتر گفته در عظمت امام حسین علیه السلام و عمق مصیبت ایشان است. ویژگی منحصر به فرد دیگر این زیارت بیان تفصیلی مناسک و اعمال و آدابی است که در مسیر و حین زیارت برای زیارت کننده بر شمرده شده است. گویی ذکر این مناسک بیان گوشه ای از حقیقت و عظمت زیارتی است که خود  حج شمرده شده و ثواب آن گاه معادل یا برتر از صد هزار حج دانسته شده است. شاید با نظر به این مناسک و آداب زیارت بهتر بتوان حقیقت این سؤال و جواب را دریافت:

قالَ الإمامُ الباقرُ علیه السلام ـ لَمّا قالَ لَهُ محمّدُ بنُ مُسلمٍ : إذا خَرَجنا إلى أبِیکَ أ فَلَسنا فی حَجٍّ ؟ ـ : بَلى ، قلتُ : فَیَلزَمُنا ما یَلزَمُ الحاجَّ ؟ قالَ : ما ذا ؟ قلتُ : مِن الأشیاءِ التی یَلزَمُ الحاجَّ ؟ قالَ : یَلزَمُکَ حُسنُ الصَّحابَةِ لِمَن یَصحَبُکَ ، و یَلزَمُکَ قِلَّةُ الکَلامِ إلاّ بخَیرٍ ، و یَلزَمُکَ کَثرَةُ ذِکرِ اللّه ِ ، و یَلزَمُکَ نَظافَةُ الثِّیابِ ، و یَلزَمُکَ الغُسلُ قَبلَ أن تَأتِیَ الحَیرَ ، و یَلزَمُکَ الخُشوعُ ، و کَثرَةُ الصَّلاةِ ، و الصَّلاةُ عَلى محمّدٍ و آلِ محمّدٍ ، و یَلزَمُکَ التَّوقِیرُ لِأخذِ ما لَیسَ لکَ ، و یَلزَمُکَ أن تَغُضَّ بَصَرَکَ ، و یَلزَمُکَ أن تَعودَ عَلى أهلِ الحاجَةِ مِن إخوانِکَ إذا رَأیتَ مُنقَطِعا ، و المُواساةُ . و یَلزَمُکَ التقیَّةُ التی قِوامُ دِینِکَ بها ، و الوَرَعُ عمّا نُهِیتَ عَنهُ ، و الخُصُومَةِ ، و کَثرةِ الأیمانِ ، و الجِدالِ الذی فیهِ الأیمانُ ، فإذا فَعَلتَ ذلکَ تَمَّ حَجُّکَ و عُمرَتُکَ

 محمّد بن مسلم گوید : به امام باقر علیه السلام عرض کردم : آن گاه که به زیارت پدر شما می رویم آیا چنین نیست که ما در حج هستیم؟ فرمود: آرى! پرسیدم: پس آنچه بر حاجى لازم است بر ما نیز لازم است؟ فرمود: چه چیز؟ عرض کردم : از اموری که بر حاجى (رعایت آن) لازم است! فرمود : لازم است با همسفرت خوش رفتار باشى ، لازم است کمتر حرف بزنى، مگر در خیر و خوبى. لازم است یاد خدا بسیار کنى. لازم است جامه ات تمیز باشد. لازم است پیش از رسیدن به حائر [حسینى ] غسل کنى. لازم است خاشع باشى و نماز زیاد بخوانى و بر محمّد و آل محمّد بسیار صلوات فرستى. لازم است از برداشتن آنچه مال تو نیست خوددارى کنى. لازم است چشمت را [از حرام ] فرو بندى، اگر دیدى یکى از برادران همسفرت توشه اش تمام شده و از سفر بازمانده ، لازم است به او رسیدگى و کمک مالى کنى . لازم است تقیّه را، که قوام و استحکام دین تو به آن است، رعایت کنى و از منهیّات و ستیزه و جرّ و بحث و قسم خوردن زیاد و جدال و بحث، که در آن سوگند خورده شود، دورى کنى. پس اگر اینها را رعایت کردى حج و عمره تو به طور کامل انجام شده است . (بحار الأنوار : 101/142)

دانشنامه اینترنتی امام حسین علیه السلام

یکی از منابع مفید و جامع در مورد سیدالشهداء (علیه السلام) و واقعه عاشورا، دانشنامه اینترنتی امام حسین (علیه السلام( در پایگاه اطلاع رسانی حوزه می باشد.

در این دانشنامه بیش از هزار و هشت صد مطلب اعم از کتاب، مقاله، مجله و... در 23 موضوع مختلف با محوریت اباعبدالله (علیه السلام) گنجانده شده است. در هر بخش از این مطالب علاوه بر امکان نسخه برداری از متن، قابلیت جستجو، فهرست بندی مطالب، آشنایی با منابع اعم از مجله و کتاب، بزرگنمایی متن و... نیز وجود دارد.

www.hawzah.net

www.hawzah.net/fa/subject/subjects/4927