"نقش عناصر تاریخی در تبیین عقائد اهل بیت با تاکید بر آموزه امامت"

نقش عناصر تاریخی در تبیین عقائد اهل بیت با تاکید بر آموزه امامت

 

از حدود یکصد سال پیش تاکنون ـ خصوصاً در دو سه دهه اخیر ـ در حوزه اندیشه شناسی شیعه، برخی افراد و جریان های نوگرای مسلمان و غیر مسلمان سعی نموده اند تا با انجام پژوهش هایی نقادانه بنیان های اندیشه شیعه در دوره حضور امامان را برآمده از پدیده های تاریخی معرفی نمایند و از این رهگذر استناد پاره ای از بنیان های معرفتی شیعی به کتاب و سنت نبوی را نفی کنند. در این نگاه آنچه شیعیان در دوره های مختلف و از ابتدای پیدایش بدان معتقدند، دستِ کم در آن قسم که با دیگر مسلمانان هم سو نیستند، ساختگی و مبتنی بر تلاش های آنان برای حفظ جایگاه خود در عرصه های گوناگون بوده که نمونه آن موضوع امامت و بهره مندی جانشینان پیامبر از علم، عصمت و منصوص بودن ایشان است.

آثار محبت و مودّت اهل‌ بیت (علیهم السلام)

محبت و مودّت اهل‌ بیت (علیهم السلام) آثار و فوائدی دارد و آن‌ چنان که از سخنان پیشوایان معصوم (علیهم السلام) استفاده می شود، هرکار نیک و بدی در دنیا و آخرت آثار و نتایجی دارد یعنی کارهای نیک برکات و درجاتی به دنبال دارد و اعمال بد و ناپسند موجب سقوط انسان و رسیدن به درکاتی در دو عالم می شود. در این میان دوستی و دشمنی اهل‌ بیت (علیهم السلام) نیز از محدوده این قاعده کلی بیرون نیست یعنی عشق و دوستی عترت پیامبر (صلی الله علیه و آله) بعنوان یک صفت ارزشمند موجب برکات و درجات و منزلت افراد است و در مقابل دشمنی و مخالفت با آنان، هلاکت و شقاوت ابدی در پی خواهد داشت.

در این‌جا با بهره‌ گیری از فرمایشات معصومین (علیهم السلام) به برخی از آثار و برکات محبت اهل‌ بیت (علیهم السلام) می پردازیم:

 الف) چشم روشنی در هنگام مرگ:

رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرموده اند:

 «حُبّی و حبُّ اهلِ بیتی نافعٌ فی سَبْعَهِ مَواطِن أَهوالُهُنَّ عظیمهٌ»؛ محبت من و خاندانم در هفت جا، که هول و هراس آنها عظیم است سود می بخشد.

«عِند الوفاه و فی القبرِ و عندَ النُشورِ و عند الکتابِ و عند الحسابِ و عند المیزانِ و عند الصِّراطِ»[۱]؛ هنگام مرگ، در قبر، هنگام رستاخیز، هنگام گرفتن نامه اعمال، وقت حساب، کنار میزان و سنجش اعمال و هنگام عبور از صراط.

روزی حارث همدانی به حضور امیرالمومنین (علیه السلام) آمد، امام از علت آمدن او جویا شد او گفت: علاقه به شما مرا به این جا کشانیده، حضرت فرمود: ای حارث تو مرا دوست داری؟ گفت: بلی والله یا امیرالمؤمنین، حضرت فرمود: بدان که هیچ بنده‌ای از دوستان ما نمی میرد مگر این‌که در هنگام مردن مرا آن طوری که دوست دارد می بیند چون ببینی مرا که دشمنان خود را از حوض کوثر دور می‌کنم خوشحال خواهی شد، و چون ببینی که بر صراط می گذرم و (عَلَم محمد ـ صلی الله علیه و آله ـ) به دست من است و پیش حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) می روم چنان مرا خواهی دید که مشعوف و مسرور می شوی.[1]

ولایت اهل بیت علیهم السلام، نگهدار شیعیان از هر خطر

حجة الاسلام و المسلمین محمدمهدی بیات

کارشناس ارشد امامت

افراد بشر در زندگی خود از نظر روحی و روانی و از نظر اعتقادی و معرفتی دچار مشکلات عدیده ای می شوند که برای رهایی از آن مشکلات و رسیدن به ساحل امن، چاره ای نمی یابند و بعضاً حیران و سرگردان طی مسیر می کنند و در آخر هم ناکام و سر خورده و بی نتیجه با این دنیا وداع می کنند. در این بین گروهی از افراد وجود دارند که دست به دامان اولیائی هستند که طریق روشن و صراط مستقیم اند، کسانی که کشتی طوفان زده دنیا را به ساحل امن می رسانند و مردم را از ظلمت جهل و نادانی به منزل نورانی علم و حیات طیبه می رسانند و این اولیاء همان اهل بیت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) هستند که پیامبر آنها را به عنوان راهنما الی یوم القیامة معرفی کرده است، همان اهل بیتی که تنها راه رسیدن به سعادت قرار گرفتن در مسیر نورانی آنها است، همان اهل بیتی که طبق سفارش رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) عدل و قرین قرآن هستند برای در امان ماندن از شدائد و خطرات و محفوظ ماندن از غرق شدن در گرداب انحرافات اعتقادی و برون رفت از مشکلات دنیوی و اخروی و رسیدن به جوار قرب و رضوان الهی تنها باید از آنها استمداد گرفت و در مسیر نورانی و صراط مستقیم آنها قرار گرفت. اهل بیتی که رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: «إنما مثل اهل بیتی کمثل سفینة نوح، من رکبها نجی و من تخلف عنها غرق؛[1] مثل اهل بیت من، همانند کشتی نوح است که هر کس سوار آن شد، نجات یافت و هر کس تخلف کرد، غرق شد.»

شیخ الطائفه طوسی رحمه الله روایتی زیبا از سهل بن یعقوب نقل می کنند.

سهل می گوید به امام هادی (علیه السلام) عرض کردم: در بیشتر روزها موانعی هست که نمی گذارد آدمی به دنبال مقصود خود برود مرا راهنمایی بفرمایید که چگونه می توانم از آن خطرات احتمالی اجتناب کنم و خود را در حرز و امان قرار دهم زیرا گاهی ضرورت و ناچاری مرا وادار می کند که در آن روزها به دنبال خواسته هایم بروم.

امام (علیه السلام) فرمود: ای سهل! ولایت ما برای شیعیان ما حافظ و نگهدارنده ای است که اگر در قعر دریاهای عمیق فرو روند، و یا در دشت بی آب و علف و بیابان های خطرناک بین جانواران درنده و گرگ های وحشی، و دشمنان آدمی و پری قرار بگیرند، هر آینه از خوف و خطر آنها ایمن می باشند، پس به خدا اعتماد کن و ولایت و دوستی خود را به ائمه ی طاهرین (علیهم السلام) خالص گردان و به هرکجا که خواهی رو کن و به دنبال هر مقصدی که داری برو .^[2]

---

[1] طوسى، محمد بن الحسن، الأمالی (للطوسی)، 349.

[2] طوسى، محمد بن الحسن، الأمالی (للطوسی)، 276.